Vanavond 22.20 u NPO2 

Weer aan het werk na COVID-19, maar hoe?

Leidraad voor herstel en re-integratie na COVID-19

Een belangrijk deel van de mensen met COVID-19 houdt maandenlang klachten en beperkingen. Hoe moet het verder na de acute fase? De NVAB verzamelt kennis in de dynamische leidraad ‘Herstel & Re-integratie in het kielzog van COVID-19’. NVAB-voorzitter Gertjan Beens spreekt hierover bij het KRO-NCRV programma Pointer ‘Langdurig geveld door corona’ vanavond om 22.20 uur op NPO2.

Persbericht NVAB 10 mei 2021

10 mei 2021

In deze nieuwsbrief

CORONANIEUWS # Verschenen: de kennisnieuwsbrief COVID-19 en arbeidsgerelateerde zorg   # Temperatuur screening corona: evidence based onnuttig    # Op de markt voor de toegangstests heerst chaos

De toekomst: hybride werken – Mogelijke breuklijnen tussen sociale partners

Welk beleid werkt voor arbeidsbeperkten? – Internationale vergelijking: ondersteun mensen ín werk

‘Bedrijfsartsen presteren slecht als ze RI&E toetsen’. De RI&E’s kunnen beter – Onderzoek van de Inspectie SZW ook

Verzekeringsarts gaat in team werken – WGA-gerechtigden zouden automatisch de IVA kunnen instromen na 5 jaar WGA-uitkering  

Meer coronanieuws

Verschenen, 6 mei: de kennisnieuwsbrief COVID-19 en arbeidsgerelateerde zorg

Met onder meer: • blijven naleven coronaregels; • de werkvloer en mensen met langdurige klachten na besmetting; • nieuwe inzichten over zwangeren en COVID-19.

Download deze kennisnieuwsbrief van de coronapagina op de KoM-site

Abonneren: via de NCvB-site

Temperatuur screening corona: evidence based onnuttig

In het begin van de coronacrisis wilden diverse werkgevers temperatuur laten meten van hun werknemers. Dit was vaak opgedragen of geïnspireerd door Amerikaanse moederbedrijven. Het Amerikaanse JOEM, wetenschappelijk tijdschrift voor bedrijfsgeneeskunde, publiceert nu een artikel. In meer dan 15 miljoen metingen bij 14 bedrijven bleken er nog geen 700 koortsgevallen, waarvan hoogstens 53 door COVID-19. Daarentegen waren er zo’n 2000 werknemers met de diagnose COVID-19 op de werkplek niet ontdekt door de screening. De vier auteurs vinden temperatuurscreening “not recommended”.

Het artikel in JOEM

Op de markt voor de toegangstests heerst chaos

Deze kop in de NRC 6 mei is veelzeggend. De krant schrijft dat gevestigde partijen waarschuwen voor ‘cowboys’. Ondernmers zonder  ervaring domineren de markt. De Tweede Kamer is, amendementen daargelaten, akkoord met de ‘testwet’. Daarmee kan de samenleving (deels) weer open vóórdat er genoeg mensen gevaccineerd zijn. Een winstpunt voor de werkgeversorganisaties die ijverden voor een ‘testsamenleving’. Dat deden ze al maanden, ze hadden een organisatie opgezet met oud-commandant Middendorp. Dus valt extra op dat werkgevers in nieuwsberichten en op hun sites dat succes nu niet claimen. NRC maakt gewag van een “een bonte groep ondernemers” in de komende teststraten. In de regio Den Haag – Leiden wordt het preventief testen taak van Check Covid. Hoe gaat het er precies uitzien? “We hebben besloten hier niets over los te laten” zegt mede-eigenaar Van Ede; die is “in het dagelijks leven glaszetter”, schrijft de krant. Zouden werkgeversorganisaties kopschuw zijn vanwege deze niet erg transparante opstelling?

Het artikel in NRC 6 mei

De toekomst: hybride werken

Mogelijke breuklijnen tussen sociale partners

“Voorlopig is het dringende advies van de overheid om thuis te blijven werken waar dat kan”, schrijft demissionair minister Koolmees, “maar er komt een moment dat we weer een keuze hebben”. Zijn brief over de stand van thuiswerken sorteert vooral voor op hybride werken, deels thuis en deels elders. Zijn schets van waarschijnlijke beleidslijnen toont mogelijke breuklijnen.

Vitaal Bedrijf steunt Vitaal thuiswerken

De bewindspersoon geeft een overzicht van gegevens over thuiswerk en de stand van gezondheid en welbevinden daarbij; voor de lezers van deze nieuwsbrief geen echt nieuws. Koolmees vindt thuiswerk nog steeds een urgente opgave voor werkgevers en werkenden om coronabesmettingen terug te dringen. In reactie op klachten belt de Inspectie SZW de werkgevers; die zijn “.. in vrijwel alle gevallen .. bereidwillig.” Koolmees informeert niet over de afloop in andere gevallen.

Koolmees: ‘Inbreng bonden neem ik ter harte’

De beschikbare 5 miljoen voor bevorderen van vitaal thuiswerken, ook in de toekomst, gaat deels naar Vitaal Bedrijf. Dit initiatief van werkgeversorganisaties ondersteunt werkgevers om te investeren in vitaliteit van hun werknemers. In het kader van het Nationaal Preventieakkoord steunen VWS en SZW dit financieel. Vitaal Bedrijf stelde zelf voor om verbreding naar thuiswerk te geven aan haar trajecten met scans, overzichten, advisering en opstellen van een gericht vitaliteitsprogramma. Ze zal een overlegstructuur inrichten met brancheorganisaties en Werknemersorganisaties. Koolmees tekent aan: “Werknemersorganisaties vinden het van groot belang dat Vitaal Bedrijf zich in haar dienstverlening meer richt op de bron van problemen rond thuiswerken en hieraan gerelateerde vraagstukken op het terrein van arbeidsomstandigheden. .. Deze inbreng van de bonden neem ik ter harte.” Hij noemt als eerste stap dat Vitaal Bedrijf de relatie met de RI&E meer centraal stelt.

Aanvraag aan SER

Verder meldt de minister opnieuw dat het kabinet aan de SER advies vroeg, liefst vóór 1 augustus uit te brengen, over de gevolgen van hybride werken. Wat kan de agenda zijn, wat zijn de stappen en randvoorwaarden voor een gezonde balans? Koolmees besluit deze passage met te zeggen dat natuurlijk werkgevers in afstemming met werknemers bezien of en hoe hybride werken past. “In enkele cao’s zijn hier bijvoorbeeld ook al afspraken over gemaakt. Het SER-advies treedt dan ook niet in deze dialoog tussen werkgevers en werknemers.”

En de arbosector?

Koolmees’ raakt aan een aloud geschilpunt. Bonden vinden dat de inzet voor werkgevers voor vitaliteit of leefstijl meestal voorbijgaat aan de noodzaak van verbetering van materiële arbeidsomstandigheden en vermindering van werkdruk. Bonden zijn nu trots op de schaarse akkoorden die ze bereikt hebben wat betreft vergoeding voor thuiswerk en faciliteiten. De bewindspersoon maakt een keuze om verdere impulsen voor vitaal thuiswerk niet primair bij gezamenlijke partijen te leggen. Het door Koolmees gesubsidieerde instituut van werkgevers is ervaren in bevordering leefstijl, en gaat zich meer baseren op de RI&E: de vaak ‘dode letter’ volgens bonden. Kans voor de arbosector?

De brief van Koolmees

TNO-onderzoek

Een thuiswerkakkoord

AWVN heeft voor nu.nl uitgezocht: 31% van de lopende of dit jaar ingaande cao’s bevat afspraken over thuiswerk, vaak de thuiswerkvergoeding à € 2  nu.nl 6 mei

Save the date

Algemene Leden Vergadering KoM, 16 juni 2021, middag, online

Wie willen als lid van de kascommissie de boekhouding 2020 helpen controleren? Mail naar info@kwaliteitopmaat.com

Welk beleid werkt voor arbeidsbeperkten?

Internationale vergelijking: ondersteun mensen ín werk

Arbeidsparticipatie van mensen met een beperking door gezondheid: die nam de eerste helft van 2020 af, waarschijnlijk een corona-effect, aldus UWV.

Nederland scoort internationaal gezien ongunstig, en dat al jaren. De Britse econoom Melanie Jones, werkzaam aan de Cardiff University Business School, waagt zich aan een nieuwe vorm van internationale vergelijking, gebaseerd op enquêtes onder de beroepsbevolking. Ook daarbij scoort Nederland slecht, getuige Jones’ grafiek.

Gangbare indicatoren wijzen in grote delen van de wereld op verbeteringen in algemene gezondheid. Dat contrasteert met hoe het beroep op regelingen arbeidsongeschiktheid toenam en de mensen moeilijk uit die regelingen komen, meldt Jones.

Wat werkt er voor bevordering van werk door beperkten? De auteur nam literatuur door uit vnl. het Angelsaksisch taalgebied, alsmede uit opkomende economieën als India en Vietnam. Dit om te komen tot meer universele uitspraken, los van kenmerken van sociaal stelsel en cultuur.

Wetgeving nauwelijks invloed

De auteur constateert dat veel landen de afgelopen decennia wetgeving hebben gemaakt tegen discriminatie. Het vele onderzoek daarover geeft nauwelijks bewijs voor een positief effect van zulke wetgeving op arbeidsparticipatie. VS-staten verschillen qua wetgeving en wettelijke quota voor arbeidsdeelname van mensen met een (gezondheids)beperking. Analyses wijzen uit dat wetgeving noch quota enig wezenlijk effect hebben. Het effect van discriminatie wordt overigens mogelijk overschat.

Steun ín werk

Jones ziet aanwijzingen voor de werking van de ‘menselijk kapitaal theorie’. Mensen verwerven met de tijd meer menselijk kapitaal; beperkingen die op hogere leeftijd intreden brengen dus ingrijpender nadelen met zich; tegelijk geldt dat beperkingen met het stijgen van de leeftijd iets meer onvermijdelijk zijn, én wellicht moeilijker te ondervangen vanwege onder meer een verminderd aanpassingsvermogen. Dit onderstreept het belang dat een stelsel beperkten ondersteunt “in werk”. De literatuursearch van Jones herbevestigt de Nederlandse insteek om ‘alles uit de kast te halen’ om te voorkómen dat werkenden blijvend uitvallen.

Lees het complete artikel in het themadossier arbeidsbeperkten

De RI&E’s kunnen beter

Onderzoek van de Inspectie SZW ook

Nogal eens ontbreekt de RI&E of is hij niet adequaat: een – helaas – aloude kwestie in het midden- en vooral (allerkleinst) kleinbedrijf. Bijna 20% van alle werknemers in Nederland werkt in een organisatie waar geen RI&E is. SZW startte ter verbetering een meerjarenprogramma RI&E 2020-2023. Demissionair minister Koolmees rapporteerde onlangs over de uitvoering. Zijn kleurige en rijk geïllustreerde voortgangsdocument is een ‘must read’ voor ieder in de arbosector.

‘Bedrijfsartsen presteren slecht’

In zijn brief hierover aan de Tweede Kamer stipt de bewindspersoon een ander punt rond de RI&E’s aan: de toets die een werkgever met 26 of meer werknemers moet laten doen door een arbodienst c.q. gecertificeerde arbodeskundige. De Inspectie SZW onderzocht die, haar rapport “Toets de toetser” oordeelt zeer negatief:

• “Driekwart van de getoetste en in de praktijk aangetroffen RI&E’s is niet volledig en/of betrouwbaar.”

• “Gekeken naar het aantal gemaakte fouten .. [blijkt dat] .. bedrijfsartsen het minst goed presteren van alle toetsers.”

• RI&E’s blijken soms door onbevoegden getoetst. Een aantal deskundigen meldt in enquêtering dat hun certificaat soms zonder hun medeweten genoemd wordt in het toetsverslag.

Bescheiden steekproef

De Inspectie baseert zich op een onderzoek van 77 getoetste RI&E’s. Die werden van januari tot oktober 2019 aangetroffen door inspecteurs bij hun reguliere inspecties en onderzoeken. Zij beoordeelden die RI&E’s wat betreft de geprioriteerde issues van het betreffende inspectieproject. De onderzoekers melden dat ze afhankelijk waren van welke (branche specifieke) inspectieprojecten er liepen, en dat indertijd de focus van de dienst noodgedwongen lag op ongevalsonderzoek als aanleiding voor een inspectie.

Ook vroegen de inspecteurs het afgegeven bewijs van RI&E-toetsing op. Vergelijking daarvan met het oordeel van de inspecteurs leidt tot het genoemde negatieve oordeel over de 77 toetsers.

• RI&E’s bleken soms door onbevoegden getoetst. Schrale troost is dat volgens de Inspectie bevoegden de toets minder slecht uitvoeren dan onbevoegden.

• Bevoegden maken ook wel fouten, zeker bij toetsing van onderwerpen buiten hun domein. De A&O-ers gaan zelf hun kennisgebied het minst te buiten.

• Het negatieve oordeel over toetsen door bedrijfsartsen blijkt gebaseerd op 10 van de 77 toetsen.

– Drie bedrijfsartsen toetsten een RI&E in een team met anderen, geen van deze drie toetsen voldeed.

– Zeven bedrijfsartsen deden een toets alleen, slechts één toets was in orde, aldus de Inspectie.

– Nog eens schrale troost: de bedrijfsartsen doen het tóch nog iets beter dan onbevoegden.

Signaal

De rapporteurs melden herhaaldelijk dat deze steekproef niet representatief is. De Inspectie kent aan dit rapport signaalwaarde toe. Terecht, misbruik van certificaten is kwalijk, de praktijk van toetsing kan eenduidiger, fouten in de RI&E kunnen ernstige gevolgen hebben.

Echter, kritiek op de toetsing door deskundigen verdient gedegen onderbouwing. Het Inspectierapport “Toets de toetser” schiet daarin zeer tekort. Minister Koolmees spreekt over een traject met stakeholders om “voor het einde van 2021 inzicht te hebben in welke interventies nodig zijn en met de uitvoering ervan een start te kunnen maken.” Hij ziet als aandachtspunten onder meer de rol van bedrijfsartsen bij toetsing, en een mogelijke plicht tot minimale periodieke RI&E-vernieuwing.

Per saldo: werk aan de winkel voor de arboprofessionals

Het lijkt belangrijk dat de arboprofessionals zich buigen over de issues rond de RI&E, waaronder de  toetsing. Die verdient allereerst beter onderzoek. Nuttige indicaties zijn er al jaren: de Inspectie monitort regelmatig met een representatieve steekproef werkgevers. In 2018, de meest recente uitvoering van de monitor “Arbo in Bedrijf”, bij 1300 werkgevers, bleken er volgens inspecteurs nauwelijks belangrijke risico’s in RI&E’s te ontbreken; ze zagen doorwerking van de RI&E in werkinstructies en bespreking met werknemers. Overeenkomstige cijfers zijn er vanaf 2010.

Professionele aandacht voor RI&E-issues kan en mag niet beperkt zijn tot perfectionering van de deskundige toets. Zoals bij alle arbodienstverlening ontstaat kwaliteit door wisselwerking van werkgevers en professionals. De Inspectie enquêteerde (representatief!) werkgevers, de uitkomsten ‘mogen ook wel een dingetje’ heten:

• de meest genoemde faalfactor (32%) bij het huidige systeem is de gebrekkige aansluiting bij de praktijk;

• daarna volgt dat 28% van de werkgevers de RI&E een “papieren tijger” vindt.

Het Inspectierapport Toets de Toetser, d.d. 30-3-21

BEKIJK DE KOM-SITE

Verzekeringsarts gaat in team werken – WGA-gerechtigden zouden automatisch de IVA kunnen instromen na 5 jaar WGA-uitkering  Er wordt gewerkt aan een omslag naar een regiemodel voor sociaal-medische dienstverlening. Minister Koolmees schetst een werkwijze voor aanpak van achterstallige herbeoordelingen in de WIA. Zijn brief laat ruimte voor veel verder strekkende ontwikkelingen. Lees meer op de KoM-site

Een impressie van het KoMgres in een minuut video

Presentaties etc. op de KoM-site

Doe uw voordeel met onze website!

Op de site van de KoM vindt u vele pagina’s met documentatie en ontwikkelingen. Onder tabblad Service vindt u pagina’s waar KoM-leden hun voordeel mee doen, voor klanten en zich zelf.