14 april 2020 

Voor de arbosector is na de site van het RIVM de nieuwsbrief ‘Covid-19 en de arbeidsgerelateerde zorg’ leidend. Daartoe werken KoM en acht andere verenigingen samen met RIVM en NCvB. Geabonneerden kunnen zeer binnenkort een nieuwe uitgave verwachten. Op de KoM-site vindt u deze uitgaven op de pagina “Corona en de arbosector – belangrijke updates”. Kijk daar ook naar het document Aandachtspunten rondom inzet van kwetsbare medewerkers. Externe link https://vkom.nl/?p=3459

U krijgt nu weer een extra lange nieuwsbrief, voor de lange lenteavonden binnen.

IN DEZE NIEUWSBRIEF

CBS: ziekteverzuim 2019 iets gestegen naar 4,4% – Stijgend verzuim onder jongere werknemers verdient aandacht

Burn-outklachten bij jongeren stijgen fors – ‘Mentale druk op jongeren is belangrijke maatschappelijke opgave voor de toekomst’. Welk initiatief neemt minister Koolmees?

#MeToo landt in de Arbowet – “De werkgever wijst een of meer werknemers aan als vertrouwenspersoon” als het aan GroenLinks ligt

De toekomst van de arbeidsmarkt – Het werk eraan ligt niet helemaal stil, aldus SZW-watching

Uw medewerking gevraagd voor testen zorgpersoneel

Casemanagers bespreken hun toekomst na ‘Borstlap’

‘Artsen en beleidsmakers moeten weten: arbeid is het beste medicijn’  Hoogleraar Burdorf spreekt zich ondubbelzinnig uit

(Thuis) werken in de coronacrisis: niet alleen malaise  

===============================================================

CBS: ziekteverzuim 2019 iets gestegen naar 4,4%

Jongere werknemers in zorg langer en vaker ziek gemeld

Het ziekteverzuim in 1980 was 10%. Stelselwijzigingen zoals de introductie van arbozorg brachten geleidelijk vermindering. In de jaren 2006 tot en met 2017 was het stabiel rond 4%; het gemiddelde van CBS-cijfers over die 12 jaren komt op 4,0%. Dit geeft de indruk dat het ons in Nederland aardig lukt verzuim te beheersen gecombineerd mét goede betaling van de ziekgemelde werknemer, ook gezien ‘de vergrijzing’. Het hogere getal van 2018, 4,3%, deed toch invloed vermoeden van conjunctuur. De uitkomst van 2019, 4,4%, relativeert dat weer wat. Het CBS wijst erop dat de zorgsector al jaren bovengemiddeld hoog verzuim heeft en de laatste twee jaar het hoogste van alle sectoren.

Vernet houdt voor de zorg de cijfers bij. Het constateerde in de loop van 2019 toename van (vooral) langdurig verzuim bij werknemers van 35 en jonger. Inmiddels blijken deze jongeren zich ook nog vaker ziek te melden, en bovengemiddeld met drie of meer meldingen per jaar. Er laat zich een samenhang vermoeden met het gegeven dat met name jongeren hun parttime werk uitbreiden, de vaak genoemde oplossing bij personeelstekort. Vernet spreekt zich daar niet hard over uit.

Verdere analyse stokt nu

De cijfers kregen weinig aandacht in de vakliteratuur. Begrijpelijk, ieder heeft met Corona wel andere zaken aan het hoofd. Het valt te hopen dat vakkundigen de cijfers nog onder de loep gaan nemen. Corona zal de cijfers over 2020 verstoren. Stijgend verzuim onder jongere werknemers verdient aandacht – zie ook het volgende artikel.

CBS bericht ziekteverzuim

https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2020/12/ziekteverzuim-onder-werknemers-in-2019-verder-toegenomen

Vernet publicatie cijfers 2019, stijging verzuim jongeren

https://www.vernet.nl/onze-publicaties:

===============================================================

“Hoge verwachtingen” schept verwachtingen

Burn-outklachten bij jongeren stijgen fors

Het Nederlands polderoverleg heet sterk uit ‘grijze witte mannen’ te bestaan. Niet voor niets heeft de Sociaal-Economische Raad een Jongerenplatform opgericht. Sinds 2015 komen jongeren uit tenminste negen organisaties bijeen. Dit voor input op actuele thema’s waaraan de SER werkt en voor signaleren van nieuwe onderwerpen.

Midden 2018 vroeg het kabinet de SER een verkenning te doen met het platform. Dit vanwege zorgen dat het voor de huidige generatie jongeren in de (participatie-)samenleving lastiger is zich te ontplooien en hun leven op de rails te krijgen. Minister Koolmees wilde een gedegen verkenning, met een overzicht van de wetenschappelijke literatuur en eerdere relevante publicaties.

Het Jongerenplatform en de SER organiseerden bijeenkomsten, raadpleegden wetenschappers, etc. etc. In augustus 2019 brachten ze de verkenning “Hoge verwachtingen: Kansen en belemmeringen voor jongeren in 2019”. De bijna 200 pagina’s laten zien: de weg van jongeren naar een zelfstandig bestaan verloopt trager dan voorheen, er tekent zich steeds duidelijker een maatschappelijke scheidslijn af tussen jongeren met meer en minder kansen. Op de SER-site vindt u een samenvatting van 16 pagina’s met de analyse en de tien aanbevelingen. Hier behartigen we een issue met bijzondere arborelevantie.

Burn-outklachten

Studenten maar ook werkende jongeren ervaren hogere mentale druk dan ouderen. Mensen tussen de 25 en 35 jaar op de werkvloer kampen meer met burn-outklachten: 20 procent ten opzichte van 16 procent voor alle leeftijdsgroepen. Nazoeken bij TNO/CBS leert dat deze problematiek vanaf 2015 razendsnel toenam voor de 25- tot 34-jarigen. Zie de grafiek: ze scoren steeds meer ongunstig, steeds meer boven de gemiddeld al ongunstige ontwikkeling. Flexwerk lijkt een belangrijke factor bij hun ervaren prestatiedruk en hun psychische klachten. Het RIVM rapporteert eveneens toename van mentale druk bij jongeren, en is bezorgd over signalen dat jongeren naar medicatie grijpen. “De mentale druk op jongeren is door het RIVM benoemd als een van drie belangrijkste maatschappelijke opgaves voor de toekomst op het gebied van volksgezondheid en zorg”, aldus de SER-verkenning.

Initiatief Koolmees?

Het kabinet reageerde midden februari met een brief van 13 pagina’s. Minder dan één pagina is er voor “prestatiedruk en psychische klachten” bij jongeren. Het ministerie van OCW laat nu fundamenteel en grootschalig onderzoek doen onder studenten in het hoger onderwijs. Het ministerie van VWS steunt onderzoek naar alcohol- en middelengebruik onder studenten.

Minister Koolmees verwijst wat betreft de problematiek van werkende jongeren naar het al lopende onderzoek naar de achtergrond van de algemene stijging van burn-outklachten. Wij schreven al in de nieuwsbrief van 20 januari over onze vrees van een matige opbrengst daarvan. De SER schreef bij het uitbrengen van de verkenning: “Er tekent zich steeds duidelijker een maatschappelijke scheidslijn af tussen jongeren met meer en minder kansen. Wie de juiste relaties heeft, heeft meer kans op interessant werk, ..”. Kans op meer en beter onderzoek over studenten dan over werkende jongeren, dat is daar nu aan toe te voegen.

Vervolg?

Is het mogelijk dat de jongeren die nu ongunstig scoren dat later ook zullen doen? Dat is niet aan te geven, maar evenmin onmogelijk. Het KoMgres Arbo 2030 behartigt het bedrijf van de toekomst. KoM ook 6 oktober! Externe link  https://vkom.nl/?page_id=3113

 

 

 

 

 

SER / Jongerenplatform verkenning, externe link https://www.ser.nl/nl/adviezen/kansen-belemmeringen-jongeren

Reactie minister Koolmees mede namens andere ministers, externe link

https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-sociale-zaken-en-werkgelegenheid/documenten/kamerstukken/2020/02/17/kamerbrief-kabinetsreactie-op-ser-verkenning-hoge-verwachtingen

=================================================================

#MeToo landt in de Arbowet

“De werkgever wijst een of meer werknemers aan als vertrouwenspersoon”

De Arbeidsomstandighedenwet krijgt dit als artikel 13a, tweede lid. Tenminste, als het ligt aan Wim-Jan Renkema, Kamerlid voor GroenLinks. De probleemschets bij zijn initiatief wetsvoorstel leest verfrissend als een column in Opzij. Verder is de Toelichting een gangbare tekst zoals over keuze tussen interne en externe vertrouwenspersoon, instemming van de medezeggenschap zoals bij de preventiemedewerker, taken en rechtsbescherming. Via internet wordt er nu over geconsulteerd.

Reacties – en de arbosector?

De reacties op de internetsite lijken in eerste instantie voorspelbaar. Dibevo, brancheorganisatie voor de hele bedrijfskolom binnen de huisdierenbranche: “Hoe lovenswaardig het initiatief ook lijkt, .. allerlei wetgeving maakt dat het .. niet meer is te behappen. .. Dit zal het al aanwezige gevoel, dat het in dienst hebben van werknemers een te zware last is, alleen maar versterken.” Daarentegen stelt de brancheorganisatie voor groen, grond en infra, Cumela, dat de vertrouwenspersoon een goed instrument is tegen ongewenste omgangsvormen op de werkvloer. Maar voor uitvoerbaarheid is het “.. beter een uniforme afspraak te maken. Bijvoorbeeld opname in het basispakket voor arbodienstverlening .. Een extern persoon is veiliger om te benaderen dan iemand vanuit de organisatie.” Wat vindt de arbosector? De internetconsultatie sluit 23 april. Externe link, https://www.internetconsultatie.nl/vertrouwenspersonen

=================================================================

De toekomst van de arbeidsmarkt

Het werk eraan ligt niet helemaal stil, aldus SZW-watching

Geen grap: op 1 april zouden rapporten verschijnen die niet verschenen. Dat is te begrijpen in de coronacrisis. Het gaat om ‘Vergemakkelijking schadeverhaal beroepsziekten’, en het kabinetsstandpunt over de toekomst van de arbeidsmarkt. Adviezen van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid en van de Commissie Regulering van Werk onder voorzitterschap van Hans Borstlap kregen veel publiciteit, én gaven botsinkjes tussen sociale partners. Dat maakt nieuwsgierig naar een kabinetsopvatting. ‘Borstlap’ is voor de arbosector van belang vanwege het pleidooi voor één in plaats van twee jaar loondoorbetaling bij ziekte. Bovendien geeft de commissie in overweging om re-integratie ook te verlichten door beperking tot ‘het eerste spoor’. Als er geen herplaatsingsmogelijkheden (te creëren) zijn binnen het eigen bedrijf zou het dienstverband kunnen worden beëindigd, aldus de commissie. Daarnaast, zo beredeneren wij, past een ‘tweede spoor’ niet makkelijk in één jaar re-integratie.

In het pakket bij de MKB verzuim-ontzorg-verzekering had het kabinet besloten experimenten te entameren voor verbetering wat betreft ‘het tweede spoor’. Het ministerie organiseerde in september 2019 een sessie. Daarna viel alles stil. Waarom? Dat dachten we in februari te begrijpen toen ‘Borstlap’ verscheen. Maar inmiddels heeft het ministerie een nieuwe projectleider benoemd. Die spreekt ook met ons, voor start van experimenten in 2021. Als SZW-watchers aarzelen we over een conclusie: coördineert SZW slecht intern, of zegt dit inhoudelijk iets? Wordt vervolgd.

Uw medewerking gevraagd voor testen zorgpersoneel 

KoM-leden kregen 7 april het onderstaande gemaild. We herhalen deze uitleg en oproep graag.

Testen op corona vond vooral plaats voor zorgprofessionals in ziekenhuizen. GGD’en organiseren dit per maandag 6 april ook voor zorgprofessionals in aangegeven andere zorgsectoren. NVAB en OVAL hebben aan de opzet kunnen meewerken. Uitvoering is taak voor de bedrijfsarts: triage (borgen dat de prioritaire zorgmedewerkers daadwerkelijk als eerste het proces in mogen), aanmelding en aanvraag. Uiteraard steunen we als KoM dit. Lees aandachtig (ook in de handleiding in de link) hoe u als individu c.q. arbodienst met mogelijke testfaciliteiten (samen) van dienst kunt zijn.

Communique van NVAB en OVAL 6 april 2020: GGD-handreiking Inrichten COVID 19 testfaciliteit – rol van de bedrijfsarts en arbodienst

De afgelopen dagen heeft overleg plaatsgevonden over de GGD handreiking inrichten COVID-19 testfaciliteit en de rol van de bedrijfsarts/arbodienst daarin. Het bijgevoegde document is geschreven voor de GGD die belast is met het opzetten van een organisatie voor het testen van zorgprofessionals buiten de ziekenhuizen. Vanaf maandag 6 april 2020 zijn er in het hele land via de GGD testmogelijkheden beschikbaar voor de doelgroep. De focus van het nieuwe beleid ligt in eerste instantie op het testen van personen die werken in één van de zes sectoren buiten het ziekenhuis waarvoor op dit moment een sectorspecifiek advies is opgesteld over inzet en testbeleid. In dit document gaan we uit van organisatie van een COVID-19 testfaciliteit op de door GGD georganiseerde locatie.

In het document is aangegeven dat triage, aanmelding en aanvraag door een (bedrijfs)arts worden uitgevoerd. Triage betekent ook borgen dat de prioritaire zorgmedewerkers daadwerkelijk als eerste het proces in mogen, en betekent dus soms ook het afwijzen van niet-prioritaire claims. Er zijn helaas op dit moment ook (zelfstandige werkende) zorgmedewerkers zonder bedrijfsarts, en voor hen heeft de GGD zelf een vangnet georganiseerd.

Belangrijke oproep aan bedrijfsartsen van zorginstellingen

Bied je actief en duidelijk aan bij je klanten én zo nodig aan de regionale GGD-en als contactpersoon/aanvrager voor testen. Zo zorg je ervoor dat bedrijfsartsen vind- en zichtbaar zijn voor het aanvragen van testen. Bel bijvoorbeeld je klanten, maak hen attent op deze mailing en jouw rol daarbij. Uiteraard kun je deze mailing ook aan hen doorsturen. Regionale procedures zijn maatwerk en kunnen opgevraagd worden bij de GGD van je werkgebied.

Buiten de ziekenhuizen zijn er vijf sectoren waarvoor verder uitgewerkte adviezen zijn opgesteld. Zie ‘Uitgangspunten inzetten en testen zorgmedewerkers’ op lci.rivm.nl  externe link https://lci.rivm.nl/lci.rivm.nl/covid-19/bijlage/zorgmedewerkersinzetentestbeleid

Triage en testuitslag regulier bedrijfsgeneeskundig

De GGD beschouwt de triage en de melding van de testuitslag als reguliere bedrijfsgeneeskundige handelingen binnen het contract dat zorginstelling met hun arbodienst of bedrijfsarts hebben. Het is belangrijk dit goed te checken hoe dit in de lopende contracten is vastgelegd en waar nodig af te stemmen met de betreffende opdrachtgever. De kosten voor afname en analyse van de testen worden op een nader te bepalen wijze direct door of via VWS afgerekend.

Download de handreiking en het triageformulier via externe link https://vkom.nl/?page_id=3539

Er zijn 4 accreditatiepunten voor bedrijfsartsen toegekend voor het KoMgres op 6 oktober. Link

SAVE THE DATE 

De Algemene Leden Vergadering van de KoM is gepland voor 10 juni 2020, middag, virtueel of fysiek. Onder meer over loondoorbetaling bij ziekte na ‘Borstlap’.

BEKIJK DE KOM-SITE

Op de site van de KoM vindt u vele pagina’s met documentatie en ontwikkelingen. Onder tabblad Service vindt u pagina’s waar KoM-leden hun voordeel mee doen, voor klanten en zich zelf.

Recent gepubliceerd:

Casemanagers bespreken hun toekomst na ‘Borstlap’  Dat deden ze met onder meer Prof. Dr. Bas ter Weel, kroonlid van de SER en lid van de commissie Borstlap. Wat wordt de positie van de ‘Register casemanager’? Lees meer op de site van de KoM, externe link https://vkom.nl/?page_id=425

‘Artsen en beleidsmakers moeten weten: arbeid is het beste medicijn’  “Werken is een wonderlijk medicijn”: dat zei bedrijfsarts Jeanette Hemke in september 2016 in De Volkskrant. Gedachten van die strekking zijn steeds vaker te horen onder wetenschappers. En nu spreekt hoogleraar Lex Burdorf zich ondubbelzinnig uit. Lees meer op de site van de KoM, externe link https://vkom.nl/?p=3549

(Thuis) werken in de coronacrisis: niet alleen malaise   FNV zelfstandigen enquêteerde haar leden. Bijna 400 deden mee. Een op de twee geeft aan dat het werk ‘gewoon’ door gaat. Een op de zes benut de extra vrije tijd voor training, opleiding of andere ontwikkeling. TNO bevraagt dagelijks 500 werknemers via een app. Ze laat een journalist optekenen: ‘deelnemers gaven hun productiviteit het cijfer vier; een week later is het een dikke vijf.’ Een deelnemer aan het onderzoek vertelt over het werk-on-line: “De creatieve en vooral saamhorige initiatieven stemmen positief. Mensen helpen elkaar, kijken naar elkaar om en komen met nieuwe ideeën.” Lees meer op de site van de KoM, externe link https://vkom.nl/?p=3556