21 juni 2021 – in deze nieuwsbrief:

Coronanieuws

Uitnodiging deelname enquête 2e spoor re-integratie

Uw telefoonnummer in de KoM-administratie

BAR voor re-integratie  –  Impressie Algemene Leden Vergadering 16 juni

Het SER-advies en het arbostelsel: (n)iets nieuws? Verzorgt verzekeraar 2e spoor re-integratie?  FNV-voorzitter Elzinga is bezorgd over het 2e ziektejaar: ‘Te vaak zien we dat met zieke werknemers gesold wordt’.

“In 2040 is werken goed voor de gezondheid en het welbevinden van de beroepsbevolking”  Minister Koolmees vraagt de Sociaal-Economische Raad advies over Arbovisie 2040. Op het eerste oog lijkt het stuk ambigu. Zal de overheid meebetalen aan de opleiding van bedrijfsartsen, of zal ze ingrijpen in de regie van werkgevers over arbodienstverlening?

Verplichte vaccinatie tegen COVID-19? 

Corona drukt op mentale gezondheid  Nederland scoort Europees gezien gunstig.

Coronanieuws 

• Deels weer naar kantoor mits op 1,5 meter: vrijdagavond na de persconferentie melden werkgeversorganisaties positieve geluiden van hun leden te horen. Voor aanpassingen “.. zijn vorig jaar al protocollen opgesteld.” Lees het op hun site

• Herstel na COVD-19 verloopt voor veel mensen lang en grillig. De ‘dynamische leidraad’ van de NVAB is geactualiseerd. Zie op de NVAB-site

• Een nieuwe uitgave van de Kennisnieuwsbrief COVID-19 en arbeidsgerelateerde zorg verschijnt waarschijnlijk in de week van maandag 28 juni. Abonneren, eerdere uitgaven: zie het themadossier Corona op de KoM-site

Uitnodiging deelname enquête 2e spoor re-integratie

KoM en OVAL schrijven een publicatie over re-integratie tweede spoor. Dit voor het ZonMw subsidieprogramma ‘Verbetering re-integratie tweede spoor’. Woensdag de 16e kregen KoM-leden een enquête om ervaringen te delen. Graag herinneren we er aan. Invullen is mogelijk tot zondag 27 juni. Zie

In het najaar gaat de subsidiemogelijkheid open, zie meer

Uw telefoonnummer in de KoM-administratie

In de administratie van Kwaliteit op Maat zijn nauwelijks telefoonnummers opgenomen. Af en toe blijkt dat erg onhandig. Wilt u via uw onderstaande link uw telefoonnummer toevoegen? Onderlinge feedback en snel afspraken (daartoe) maken zullen er mee gediend zijn. Uiteraard wordt het nummer niet openbaar gemaakt noch nodeloos gebruikt. De link: https://forms.gle/39N62L7xhnkkGris6

BAR voor re-integratie

Impressie Algemene Leden Vergadering 16 juni

Kwaliteit op Maat gaat zich full swing inzetten, met meer leden, anders dan alleen bedrijfsartsen: voor een BAR-instrument ten nutte van re-integratie, goed bruikbaar voor de arboprofessionals en werkgevers en werknemers. Dat vraag uitleg voor wie niet (online) aanwezig was bij de KoM-ALV, de Algemene Leden Vergadering 16 juni.

Beperkingen / mogelijkheden

Het is een aloud probleem bij (de dreiging van) arbeidsongeschiktheid: arboprofessionals en de bedrijfsarts zoeken naar mogelijkheden voor re-integratie, UWV en de verzekeringsarts bekijken beperkingen wanneer het tot een claim komt. Een nieuwe impuls voor afstemming kwam er vanwege het voornemen de verzekeringsarts geen rol meer te laten hebben bij de toets op het re-integratieverslag bij de WIA-aanvraag. Het wetsvoorstel daartoe zit in de ijskast in afwachting van een nieuw kabinet. SZW financierde de ontwikkeling van het BAR-instrument, “Beschrijving Arbeidsbelastbaarheid en Re-integratie”, een project van hoogleraar-bedrijfsarts Frederieke Schaafsma in wisselwerking met beroepsbeoefenaren. Dat is medio mei afgerond in een 1.0-versie, de ALV-deelnemers hebben een beetje inzage gekregen Er is verdere doorontwikkeling nodig met behulp van de praktijk.

Waardering en dilemma’s

Op de ALV was er een levendige discussie, de 17 aanwezigen deden niet onder voor 17 miljoen bondscoaches. Zelfs de bruikbaarheid van blockchaintechnologie kwam aan de orde voor een werkenderwijs-ontwikkeling van het instrument. Anders dan bij het voetbal was er volop waardering voor het vele werk van Schaafsma en anderen, onder wie bedrijfsartsen Petie Bezemer, Els Carsouw en Madelijn de Kleine, KoM-leden van het eerste uur. Zij tekenden voor de presentatie op de ALV, toonden de voetangels en dilemma’s. Moet de arbosector energie steken, en hoe, in doorontwikkeling? Met risico op een nieuw (voor arboprofessionals) mankerend middel (dat vooral UWV dient)? Op voorzet van Petie, Els en Madelijn besloot de ALV zonder tegenstem: we doen mee in het verdere traject. We remmen wat aan implementatie van de 1.0-versie, we duwen aan verdere ontwikkeling en inbouw in de opleidingen. Meerdere KoM-leden niet-bedrijfsartsen meldden zich aan voor een denktank ter ondersteuning.

Een ander hoogtepunt van de ALV was de herverkiezing van Dianne van der Putte, secretaris van het bestuur. Sheets, verslag e.d. komen op de KoM-site

Het SER-advies en het arbostelsel: (n)iets nieuws?

Verzorgt verzekeraar 2e spoor re-integratie?

Het SER-advies over de arbeidsmarkt en arbeidsverhoudingen tot 2025: een nieuw kabinet zal het graag omarmen. De vorige KoM-nieuwsbrief beschrijft dit belangrijke ‘polderdocument’ over sociaal-economisch beleid tot 2025. Wat betreft ziekte en arbeidsongeschiktheid houden werkgevers-, werknemersorganisaties en kroonleden vooral vast aan het bestaande: “Werkgevers blijven verantwoordelijk voor twee jaar loondoorbetaling bij ziekte en voor het verloop van het re-integratieproces.” Op onderdelen bleek onduidelijkheid, zo niet verwarring.

• Het Verbond van Verzekeraars suggereert de komst van wetgeving waardoor de verantwoordelijkheid voor re-integratie over te dragen is naar een verzuimverzekeraar. Het Verbond spreekt over ‘anders inrichten’ van de twee jaar loondoorbetaling.

• Werkgeversorganisatie Bouwend Nederland schrijft: “Met een verzekering kunnen werkgevers na een jaar de verantwoordelijkheid voor re-integratie overdragen .. Het bouwbedrijf kan hierdoor al na één jaar verder met bijvoorbeeld vervanging.”

(On)duidelijkheid 

• De Algemene Werkgevers Vereniging Nederland geeft een uitleg die nauwelijks verandering met zich brengt, lijkt het. Over het ‘overdragen aan een verzekeraar’ schrijft senior juridisch adviseur Jan Mathies: “Deze afspraken sluiten aan en bouwen voort op de MKB-verzuimontzorgverzekering die met name kleine werkgevers ontzorgt als het gaat om de re-integratie van zieke werknemers. .. Wel zal nog nader moeten worden uitgewerkt hoe de wettelijke loondoorbetalingsverplichting, inclusief de daaraan gekoppelde verplichtingen, kan worden overgedragen aan de verzekeraar.” Of is dit toch wel een wezenlijk inhoudelijke verandering?

• Hoe zit het echt? De SER stelde het advies formeel vast in haar vergadering van 18 juni. Uw KoM-redacteur zat er op de digitale publieke tribune bij de online vergaderaars (deels op de foto) die ruim 1,5 uur wijdden aan het onderwerp. Dit vol superlatieven hoe het voor het eerst in 15 jaar was gelukt een middenlangetermijnadvies uit te brengen voor een kabinetsformatie. FNV-voorzitter Elzinga was de enige van de 13 sprekers die aandacht gaf aan verzuim en arbeidsongeschiktheid. Zijn verwoording bevestigde het bestaan van bovenbedoelde onzekerheid. Hij toonde zich bezorgd over het 2e ziektejaar: ‘Te vaak zien we dat met zieke werknemers gesold wordt. We zullen op de voet volgen wat werkgevers doen, ook aan de cao-tafels’. Impliciet kwam er een reactie van Melkert, vertegenwoordiger van zorgwerkgevers: ‘Krapte op de arbeidsmarkt belast de cao-tafel al te veel’. Verhagen, voorzitter van Bouwend Nederland, zweeg.

Lees meer over de onduidelijkheden, op de KoM-site 

De uitleg van de AWVN

“In 2040 is werken goed voor de gezondheid en het welbevinden van de beroepsbevolking”

Dit is de openingszin van de Arbovisie 2040. Minister Koolmees bundelt in dit document ervaringen, feiten, analyses en discussies, en formuleert ambities. Hij vroeg de Sociaal-Economische Raad advies erover uit te brengen vóór 1 december.

Meer / beter / structureler / effectiever

Gezond werk is ook goed voor productiviteit, economie en kwaliteit van leven in ons land. “Werkgevers, werkenden, de overheid, opdrachtgevers en andere spelers werken ieder vanuit hun eigen rol aan de maatschappelijke opgave van een duurzaam inzetbare beroepsbevolking.” De arbeidsmarkt, de beroepsbevolking, de standaard werkdag: het is allemaal in ontwikkeling. Voor de gestelde ambitie zijn volgens de bewindspersoon fundamentele veranderingen nodig, langs zeven hoofdlijnen. Het gaat om meer / beter / structureler / effectiever (1) focus op preventie, (2) eigen regie voor werkenden, (3) aandacht voor arbeid in de reguliere zorg, (4) naleving regelgeving, (5) flexibel en adaptief arbostelsel en -beleid, (6) kennisinfrastructuur en implementatie in de praktijk, (7) verdeling van verantwoordelijkheden. Dit moet uitgewerkt worden in ook een Beleidsagenda 2022-2025. De SER krijgt vrij algemene vragen voorgelegd over “.. mogelijke (financiële) prikkels om bedrijven meer te laten investeren in preventie” en over de rolverdeling tussen overheid en anderen. Het bevorderen van betrokkenheid bij de uitwerking, commitment en van alle partijen: Koolmees ziet dit als belangrijke vraagpunten. “Is een convenant denkbaar?”

Nieuws voor arbosector

Het voorgaande bevat weinig nieuws voor de ervaren professional. De ervaren SZW-watcher kent het belang van uitpluizen van de onderliggende analyse. Dat geeft een gemengde eerste indruk. Enkele punten zijn de volgende.

(1) Preventie wordt gewoonlijk geremd vanwege kosten die niet (op korte termijn) de werkgever ten goede komen. “Omdat in Nederland gekozen is om de loondoorbetaling van zieke werknemers voor de eerste twee jaar bij de werkgever te laten, zal deze balans [bij wel investeren] voor een werkgever vaker positief uitpakken. .. De veronderstelling is echter dat werkgevers deze voordelen onvoldoende in hun afweging betrekken. Het kan zinvol zijn meer prikkels in te bouwen.” (blz. 18)

(2) De overheid verzorgt in elk geval regelgeving en handhaving. In die kaders verzorgen derden andere beleidsinstrumenten. Dit met uitzondering van de deskundige ondersteuning van werkgevers. “Die is zo geregeld dat werkgevers zelf de kosten dragen voor de ingehuurde dienstverlening en de (gecertificeerde) kerndeskundigen zelf (of diens werkgever zoals een arbodienst) financieren de opleiding. Dit deelsysteem wordt momenteel vrijwel geheel aan de markt overgelaten en de wetgeving op dit gebied is geliberaliseerd door afwijking van het basissysteem (de zogenoemde vangnetregeling) mogelijk te maken. Dit leidt tot een grote diversiteit in de aard van de diensten en de kwaliteit ervan.” (blz. 25)

(3) Enerzijds is de constatering dat er verbeteringen zijn. Dit met name blijkens de evaluatie van de arbowetswijziging 2017. Toch schrijft de hoofdlijnennota (blz. 17): “Een verdere aanscherping van minimumeisen aan de dienstverlening ligt voor de hand om de kwaliteit ervan te verbeteren.” Anderzijds noemt de nota herhaaldelijk gebrek aan handelen door sociale partners. De arbowetswijziging van 2007 bracht het instrument arbocatalogi. Partners kregen kans op meer eigen invulling, voor zover de EU zaken niet gedetailleerd regelt. De nota nu ziet bezwaren. “Zo heeft slechts de helft van alle branches een catalogus geformuleerd. Vaak worden catalogi na afloop van de geldigheidstermijn niet opnieuw ingediend.” Maken van catalogi is na een rechterlijke uitspraak lastiger geworden vanwege een strengere toets door Inspectie SZW. “Tegen deze achtergrond is het wenselijk de inzet van dit beleidsinstrument te evalueren, en indien nodig te (her)overwegen.” (blz. 17)

(4) De nota toont op meer punten een worsteling met (gebreken in) inzet van werkgevers of sociale partners. Blz. 18 bevat een betoog over de eerdere (beoogde) terughoudende opstelling van de overheid en de (afgedwongen) minder actieve inspecties door Inspectie SZW. Dat leidt tot de vraag “.. of de vergrote ruimte voor sociale partners ook heeft geleid tot het nemen van meer verantwoordelijkheid voor gezond en veilig werken, ook bij de individuele werkgevers en werkenden, en of deze keuze per saldo goed heeft uitgepakt.”

De balans …

Uw redacteur belooft een dieper gravend artikel in een volgende KoM-nieuwsbrief of op de site. Vooralsnog lijkt de Arbovisie 2040 vooral ambigu. Probeert u maar eens in punt (2) hierboven te lezen of de overheid zal meebetalen aan de opleiding van bedrijfsartsen; c.q. of de overheid wil ingrijpen in de regie van werkgevers over arbodienstverlening. Ambiguïteit blijkt in het bijzonder bij de issue van arbocatalogi (3). Die zijn lastiger te maken vanwege een rechterlijke uitspraak. Koolmees maakt gewag van heroverwegen van het instrument van sociale partners, niet van de regelgeving achter bedoelde uitspraak. Zijn nota wijkt af van stukken van z’n voorgangers en VVD-staatssecretarissen: hij klaagt niet over Europese regelgeving die ruimte voor sociale partners inperkt. Al met al: de nota geeft aanleiding tot discussie, Kwaliteit op Maat zal er graag aan mee doen.

Arbovisie 2040, stukken van minister Koolmees

Nederland verdient beter dan een ‘feitenarme’ discussie over arbeidsgerelateerde zorg. Zie ook het KoM-nieuwsbericht

BEKIJK DE KOM-SITE

Verplichte vaccinatie tegen COVID-19?  Het is opnieuw afgewezen door de staatssecretaris van VWS. In andere landen speelden overeenkomstige discussies, vooral in landen waar een op het werk opgelopen besmetting geldt als compensabele beroepsziekte. Lees meer op de KoM-site

Corona drukt op mentale gezondheid   De snelle wisseling van coronamaatregelen leek een achtbaan. Europese instelling Eurofound gebruikt letterlijk deze uitdrukking bij haar enquêtering over leven en werken in deze periode. Haar jaarrapport over 2020 bevat diverse ongunstige uitkomsten. In april 2020 was 45% van de EU-ingezetenen optimistisch over hun toekomst; in Nederland nauwelijks meer. U ziet de grote variatie in de uitsneden uit de figuur.

Echter, in 2016 toonde 64% van de EU-ers optimisme over hun toekomst. Ook op andere punten bleek in 2020 achteruitgang. Inmiddels zijn er cijfers over voorjaar 2021. Daar blijken positiever resultaten, met name voor Nederland. Zie meer op de KoM-site

Doe uw voordeel met onze website!

Op de site van de KoM vindt u vele pagina’s met documentatie en ontwikkelingen. Onder tabblad Service vindt u pagina’s waar KoM-leden hun voordeel mee doen, voor klanten en zich zelf.