28 april 2020

Werelddag voor gezond en veilig werk in teken van corona 

‘Er sterven meer mensen door het werk dan door oorlogen.’

Vandaag, 28 april, is voor organisaties als de ILO de dag van gezond en veilig werk. Vakbonden wereldwijd herdenken slachtoffers van te weinig preventie. Dit jaar voegt de coronacrisis een pijnlijke dimensie toe. De FNV annuleerde het symposium dat gepland was voor 24 april over arbeidsongevallen en beroepsziekten; de traditionele kranslegging vindt deze 28e plaats zonder publiek; de bond roept bedrijven op de vlag halfstok te hangen. In het VK heeft de vakbond van werkenden in de gezondheidszorg het land opgeroepen tot een minuut stilte om 11 uur, ter herdenking van aan COVID-19 overleden collega’s én voor het belang van PBM’s. Die zijn gebrekkig, lees ook het eerste artikel hieronder.

Met andere organisaties trekken wij eraan de arboprofessionals zo goed mogelijk te informeren in verband met de pandemie. Geabonneerden kunnen over een week weer een uitgave verwachten van de nieuwsbrief “COVID-19 en arbeidsgerelateerde zorg” die de verenigingen maken met NCvB en RIVM en SZW-steun. Die nieuwsbrief is dan ook te vinden op onze site. De KoM-nieuwsbrief dubbelt daar bewust niet mee, en is nu weer veelomvattend voor de lange lenteavonden binnen.

Informatie VK 28 april, externe link http://28april.org/?p=3425  Problematiek PBM’s  https://www.mirror.co.uk/news/uk-news/coronavirus-nhs-staff-to-asked-21885103 en https://www.theguardian.com/world/2020/apr/17/nhs-staff-to-be-asked-to-treat-coronavirus-patients-without-gowns#maincontentm

IN DEZE NIEUWSBRIEF

June Almeida alsnog “Persoon van het jaar” – Laboratorium technica deed ongekende ontdekking

Coronacrisis: onrustbarend veel verzuim? Enkele grote arbodiensten meldden meer verzuim. Vernet probeert te analyseren

Begeleiding van verzuim, bijstaan werknemers met mindere gezondheid: coronacrisis impliceert noodzaak onderkennen en verwerken van nieuwe ervaringen

Ook arboprofessionals werken zoveel mogelijk thuis in de coronacrisis – Bewindspersonen gevraagd bedrijfsgezondheidszorg als vitaal aan te merken

Na de coronacrisis weer ‘ziek door de kantoortuin’? – Tv-uitzending De Monitor maakt veel los

Huidig zorgstelsel onhoudbaar… – Nog geen keuzes wat betreft toekomst van het arbeidsrecht en dus de arbosector, aldus de “Brede maatschappelijke heroverwegingen”

“Ik heb corona overwonnen” – Onsmakelijk ondernemersgedrag

Veerkracht in de corona-crisis: het sterkst waar werknemers collectieve (onderhandelings)macht hebben

De coronapieper is geen nieuw aardappelras, maar een AVG-proof app

Gezond, productief en met plezier aan het werk blijven? OU-hoogleraar Tinka van Vuuren over “Werk(en) is gezond”

===============================================================

June Almeida alsnog “Persoon van het jaar”

Laboratorium technica deed ongekende ontdekking

De problematische bescherming van werkers in de Britse gezondheidszorg heeft een extra wrange kant. Time weekly Magazine heeft de gewoonte in de laatste uitgave van een jaar een “man of the year” te eren, sinds de eeuwwisseling “person”. Er kregen 11 vrouwen de aandacht. Onlangs bracht het blad een speciale uitgave over 100 vrouwen. Dit met 89 andere vrouwen die in de jaren sinds 1920 een titel “person of the year” zouden hebben verdiend. Voor 1964 was dat de vrouw die het eerste coronavirus had ontdekt, de Britse June Almeida, op dat moment technica in de Londens St Thomas’s Hospital Medical School: een omgeving met toen geavanceerde apparatuur en prestigieus onderzoek. Onlangs herstelde premier Johnson er.

Externe link over Almeida onder meer https://www.bbc.com/news/uk-scotland-52278716

===============================================================

Coronacrisis: onrustbarend veel verzuim?

Voor conclusies is het nog te vroeg – aandacht blijft nodig

Enkele grote arbodiensten meldden een grote toename van ziekteverzuim in maart en april. Vervolgens waren er berichten over een daling. Waarbij in het midden blijft of die daling navenant was. Vernet bundelt de verzuimcijfers voor de meeste zorginstellingen, en kon een poging tot analyse doen.

In maart 2019 meldde 10% van werknemers in de zorg zich ziek, dit jaar 14%. Vernet heeft nadere uitsplitsingen, zie de illustratie. Toelichting is dat 2018 een uitzonderlijke griepgolf kende die in maart dat jaar nog na-ijlde. In maart 2020 komt het percentage ziekmelders alleen in de ziekenhuiszorg (ZKH) daar niet bovenuit. Vernet heeft verder cijfers per regio. Regio Zuid heeft in maart 2018 en maart 2019 gemiddelde cijfers, maar in maart 2020 doet bijna 18% van de werknemers een ziekmelding; de ZKH in die regio heeft eerst cijfers conform de landelijke ZKH, maar vertoont in maart 2020 bijna 17%. Over 2019 meldde Vernet al eerder een toename van (vooral) langdurig verzuim bij werknemers van 35 en jonger. Dit mede door – bovengemiddeld! – drie of meer meldingen per jaar.

Vernet poogt nader te analyseren voor een verklaring, dat lukt nu nog niet. Het bureau zal zich melden zodra er volledige gegevens zijn zoals verzuimpercentage over het eerste kwartaal. Vooralsnog staat vast: de zorgsector en haar arbodienstverleners staan voor een lastige opgave qua verzuim en duurzaam werken, de coronacrisis heeft dat nog verzwaard.

Vernet 20 april, waarin link naar eerder bericht: http://www.e-act.nl/ah/site?b=dGVtcGxhdGUuaWQ9MzExMzY1JnJlbGF0aW9uLmlkPTMyNzMzODMmYWRtaW4uaWQ9MTE4NCZhY3Rpb24uaWQ9MCZ0cmlnZ2VyLmlkPTAmbWFpbGluZy5pZD0yNzc3OTMmcGFnZVRlbXBsYXRlLmlkPTMxMTM2NSZlbWFpbC5pZD0yODY0MDEzODc=

=================================================================

Begeleiding van verzuim, bijstaan werknemers met mindere gezondheid:

coronacrisis impliceert noodzaak onderkennen en verwerken van ervaringen

Het coronavirus bracht het RIVM ertoe te definiëren welke mensen (extra) kwetsbaar zijn voor de ziekte COVID-19. Vervolgens was en is de opgave voor met name bedrijfsartsen om werkenden daarover te informeren, hen te adviseren om thuis (thuis te werken, in ieder geval:) te blijven, en veranderingen daarin weer te communiceren. Dat geeft momenteel volop dagelijkse drukte. Dat onderstreept het belang om verder te kijken. ‘Het virus blijft’, zei de minister-president, en de uitdaging voor bedrijfsartsen en overige arboprofessionals groeit: onderkennen welke chronisch zieke of anderszins minder gezonde werknemers problemen hebben of krijgen vanwege ‘corona’, dat monitoren, ervaringen vastleggen, uitwisselen met collega’s, op weg naar een gedeelde visie hoe de professionals bescherming voor deze mensen inrichten. We bekijken als KoM hoe hier initiatief te nemen. Dat betreft ook het volgende.

“Kan iemand met griep naar de kinderopvang, school of werk?”

“Voelt iemand met griep zich weer goed? Dan kan hij gewoon naar de kinderopvang, school of werk. U bent al besmettelijk voordat u ziek bent. Thuisblijven helpt niet om te voorkomen dat anderen griep krijgen. Werkt u in de zorg? Overleg dan eerst met uw werkgever of bedrijfsarts voor u weer gaat werken.”* Zo staat het nog steeds op de site van het RIVM, laatst geüpdatet 25 september 2019. Voor de goede orde: het gaat over ‘de gewone griep’. Jarenlang is deze opvatting leidend geweest voor het handelen van bedrijfsartsen en anderen betrokkenen bij ziekteverzuim. Veel voorkomende cultuur in arbeidsorganisaties is ‘je niet ziek te melden om een griepje’. Dit ook vanwege geringe of geen besmettelijkheid voor anderen.

Deze wetenschappelijke inzichten zijn vanwege COVID-19 eveneens aan heroverweging toe. De perceptie van werkgevers en werknemers over ‘griepjes’ wordt ongetwijfeld anders. Dat wordt mede een nieuwe opgave voor gezondheidswetenschap, bedrijfsgeneeskunde en arbeidsorganisaties.

* https://lci.rivm.nl/faq/griep gezien 27 april 2020

=================================================================

Coronacrisis: ook arboprofessionals werken zoveel mogelijk thuis

Bewindspersonen gevraagd bedrijfsgezondheidszorg als vitaal aan te merken

In de coronacrisis geldt extra het belang dat iedereen mee kan doen, al dan niet in aangepast werk. De professionals staan ervoor mensen ook daadwerkelijk inzetbaar te krijgen en te houden. De thuisomgeving, vaak met jonge kinderen, is niet geschikt voor hun werk met vertrouwelijke gesprekken, telefonisch en met beeldbellen. Kwaliteit op Maat en andere organisaties vroegen op 10 april 2020 aan staatssecretaris Van Ark en minister Wiebes om de bedrijfsgezondheidszorg aan te merken als vitaal. Zodat waar nodig professionals gebruik kunnen maken van kinderopvang. De bedrijfsgezondheidszorg is niet alleen nu nodig, maar zal ook een belangrijke rol hebben als Nederland weer langzaam opstart. Voor de lange termijn is het evenzeer van belang dat de bedrijfsgezondheidszorg aangemerkt wordt als vitale sector en/of expliciet wordt aangewezen als cruciaal beroep, zodat gebruik kan worden gemaakt van maatregelen die worden getroffen.

Lees de brief aan de bewindspersonen op site van de KoM, externe link https://vkom.nl/?page_id=491

=================================================================

Na de coronacrisis weer ‘ziek door de kantoortuin’?

De Inspectie en signalen van arboprofessionals

Gaan we straks in de kantoortuinen onbezorgd aan de slag met de werkbladen 1,5 meter uit elkaar? Dat spreekt niet vanzelf.

Het Tv-programma De Monitor van 24 februari hekelde kantoortuinen. Bedrijfsartsen kwamen positief in de pers. De uitzending steunde sterk op een enquête die de NVAB, op verzoek van de programmamakers, had uitgezet onder leden. Van de ± 90 deelnemende bedrijfsartsen ziet een meerderheid dat werknemers de kantoortuin als een verzuimreden noemen, ze verwachten verzuimdaling als mensen met minder collega’s in één ruimte zitten. Zo’n 60 procent vond dat de kantoortuin sowieso moet worden afgeschaft. Het programma onderstreepte hoe klachten al járen bekend zijn. Kamerlid Gijs van Dijk (PvdA) vuurde een reeks vragen af. Staatssecretaris Van Ark antwoordt nu omstandig. Ze legt het wettelijk systeem uit: “Het is aan arbodeskundigen om binnen .. [algemene doelvoorschriften ..] werkgevers en werknemers te adviseren ..”. De Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden zal het thema gaan meenemen.

Risicoanalyse Inspectie

Van Dijk stelt een algemene vraag over de rol van de Inspectie SZW bij de kwaliteit van werkplekken. Van Arks antwoord lijkt even algemeen: ”De Inspectie SZW houdt risicogericht en programmatisch toezicht op de Arbowet op basis van haar inspectiebrede risicoanalyse.” Enig zoeken op de site van de Inspectie doet vermoeden dat deze in geen jaren kantoorwerk als gericht onderwerp van inspectie heeft gehad. De risicoanalyse gaf er kennelijk geen reden toe. Van Ark vervolgt: “Daarnaast geeft de Inspectie SZW zo spoedig mogelijk gehoor aan .. signalen van arboprofessionals.” Zou de actie van de NVAB een wake-up call zijn?

Verbetering

Ook informeert de bewindspersoon over een lopende actie: het NEN koerst aan op een herziening van de nationale norm ‘Oppervlakte van kantoorwerkplekken’. Daarmee doet ze de NVAB tekort. Deze plaatste al kort na de Tv-uitzending op haar site een nuttig artikel: wetenschappelijke evidence, een pleidooi voor preventie en vijf algemene adviezen voor verbetering binnen de kantooromgeving. We hopen dat de arboprofessionals zulke informatie snel zullen moeten benutten!

NVAB:

https://nvab-online.nl/actueel/nieuws/preventie-gezonde-werkplekken-5tips

https://nvab-online.nl/actueel/nieuws/tv-programma-%E2%80%98de-monitor%E2%80%99-aandacht-voor-kantoortuinen

Brief staatssecretaris: https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-sociale-zaken-en-werkgelegenheid/documenten/kamerstukken/2020/04/02/beantwoording-kamervragen-over-werken-in-kantoortuinen

Er zijn 4 accreditatiepunten voor bedrijfsartsen toegekend voor het KoMgres op 6 oktober. Link

SAVE THE DATE 

De Algemene Leden Vergadering van de KoM is gepland voor 10 juni 2020, middag, fysiek of virtueel. Onder meer over loondoorbetaling bij ziekte na ‘Borstlap’.

=================================================================

Huidig zorgstelsel onhoudbaar…

Nog geen keuzes wat betreft toekomst van het arbeidsrecht en dus de arbosector

‘De politiek moet miljarden bezuinigen, om te voorkomen dat zorgkosten verdubbelen de komende 20 jaar.’ Het is geen actueel plan, het staat in een rapport van een ambtelijke werkgroep. Het is in Den Haag gangbaar dat in het jaar vóór de verkiezingen het zittende kabinet de topambtenaren laat verkennen: wat zijn mogelijke keuzes en effecten van investeren, besparen en stoppen van beleid? Dit als input voor verkiezingsprogramma’s en kabinetsformatie. De Tweede Kamer had hier ook om gevraagd om ons land beter voor te bereiden op een mogelijke nieuwe economische crisis.

Minister Hoekstra publiceert nu, mede namens z’n collega’s Wiebes en Koolmees, zestien rapporten. Met de uitdrukkelijke opmerking dat deze “Brede maatschappelijke heroverwegingen” eind februari waren afgerond, vóór de uitbraak van het coronavirus.

Natuurlijk bekeek ik voor u de ruim 2500 pagina’s op relevantie voor de arbosector. Hoe landt bijvoorbeeld het voorstel van de ‘Commissie-Borstlap’ voor maar één jaar loondoorbetaling bij ziekte? Het deelrapport “Ongekend talent” over onderwijs en arbeidsmarkt steunt sterk op ‘Borstlaps’ ideeën over een indringende (bij)scholing van werkenden. Het deel “Inclusieve samenleving” sluit aan bij Borstlaps analyse: “Veel [werknemers]bescherming (zoals loondoorbetaling bij ziekte en uitgebreide ontslagbescherming bij vaste contracten) komt direct ten laste van werkgevers. Dit leidt tot relatief hoge arbeidskosten.” Maar ook staat er: “Dit rapport bevat geen maatregelen op het gebied van het arbeidsrecht … die momenteel worden bestreken door de commissie-Borstlap.” Met andere woorden, het zittende kabinet wil zelf sturing geven aan dit onderwerp. Het blijft dus wat betreft ‘Borstlap en verder’ wachten op het door minister Koolmees aangekondigde kabinetsstandpunt. Op 1 april zou het verschijnen…

De rapporten en aanbiedingsbrief aan de Tweede Kamer, externe link

https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-sociale-zaken-en-werkgelegenheid/documenten/kamerstukken/2020/04/22/rapporten-brede-maatschappelijke-heroverwegingen

Loondoorbetaling bij ziekte is onderwerp op de Algemene Leden Vergadering van Kwaliteit op Maat 10 juni a.s.

=================================================================

“Ik heb corona overwonnen”

Onsmakelijk ondernemersgedrag

Li Wenliang was de oogarts in het Wuhan Central Hospital die in december 2019 waarschuwde voor de mogelijke uitbraak van een ziekte, de latere COVID-19. Hij adviseerde collega’s beschermende kleding te dragen. De Chinese overheid berispte hem, om een understatement te gebruiken. Hij overleed aan de ziekte op 7 februari. Diezelfde dag deed een Chinees zakenman een aanvraag om ‘Li Wenliang’ en ‘Wenliang’ als handelsmerk te registreren. Medio maart stond de teller op 328 merkaanvragen gerelateerd aan ‘corona’. Ze zijn inmiddels weer ingetrokken, de autoriteiten legden in een aantal gevallen boetes op van € 13.000 vanwege het wettelijk verbod op merkaanduidingen die “schadelijk zijn voor de socialistische ethiek of gebruiken, of andere schadelijke invloeden hebben”.

Nederland?

Kunnen we in Nederland T-shirts en koffiemokken verwachten met teksten als “Ik heb corona overwonnen’? Ik zocht in de website, en mailde naar het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP). Het antwoord was klip en klaar: “In veel landen zullen waarschijnlijk wel mensen zijn die op de een of andere manier een financieel voordeel willen behalen met een aan deze crisis gerelateerd merkdepot, zo ook bij ons Bureau, maar wij zijn daar heel waakzaam op en zullen deze ‘merken’ weigeren.” Dat stelt gerust. In bijvoorbeeld Spanje zijn acht van zulke aanvragen gedaan, zoals voor afbeeldingen van het virus op beddengoed. De indieners wachten nog op antwoord van het Spaanse merkbureau. Ook de vereniging van COVID-19-patiënten.

China: http://ipkitten.blogspot.com/2020/03/china-says-no-to-malicious-filing-of.html

Spanje: http://www.lacelosia.com/ocho-empresarios-compiten-por-patentar-coronavirus-como-marca-comercial/?utm_source=Lista%20de%20Correo%20-%20La%20Celos%C3%ADa&utm_campaign=1c03cdb661-RSS_EMAIL_CAMPAIGN&utm_medium=email&utm_term=0_87d59ff837-1c03cdb661-67409089

BEKIJK DE KOM-SITE

Gezamenlijke veerkracht in de corona-crisis: het sterkst waar werknemers collectieve (onderhandelings)macht hebben. In Hongarije hebben werknemers in één supermarktketen beschermende maatregelen tegen het coronavirus bereikt. In Oostenrijk lukte dat voor de hele supermarktsector. Het is geen ‘antidosis’, maar collectief onderhandelen beschermt werknemers tegen bedreiging van hun gezondheid en veiligheid. Lees meer op de site van de KoM, externe link https://vkom.nl/?p=3595

De coronapieper is geen nieuw aardappelras, maar een AVG-proof app    Het heet een miskleun, de poging van het kabinet een corona-app te laten ontwikkelen. Met de coronapieper zit u wel goed! De bedenker droomt al van 500 miljoen coronapiepers wereldwijd. Het idee ontstond zondag 14 maart. De horeca werd gesloten, maar buiten kreeg de anderhalvemetersamenleving nog geen gestalte. “Wat als je nou een pieper draagt die afgaat als iemand te dichtbij komt?” Lees meer op de site van de KoM, externe link https://vkom.nl/?page_id=429

Gezond, productief en met plezier aan het werk blijven?  Programma’s voor verbetering van leefstijl sturen vooral op bewustwording voor gedragsverandering. Beter is de werk- en leefomgeving zo aan te passen dat mensen (bijna) niet anders kunnen dan gezonde keuzes maken. “Werk(en) is gezond” is een ZonMW-programma voor onderzoek en voor kennis delen. Zo zijn er workshops voor bedrijfsartsen en arbeidsdeskundigen. Enkele projecten behartigen ploegendienst en types diabetes. Ook wordt onderzocht hoe een doelgroep actief te betrekken, dat vergroot de kans dat mensen adviezen gaan gebruiken. Lees meer op de site van de KoM, externe link https://vkom.nl/?page_id=3057