Ondanks de coronacrisis hebben mensen in ons land  gemiddeld genomen nog steeds een hoge kwaliteit van leven. Dat gaat minder op voor diverse kwetsbare groepen, verschillen zijn onder invloed van corona groter geworden. Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) publiceert het rapport “Een jaar met corona”, een terugblik op de sociale en maatschappelijke effecten van de coronacrisis tot het najaar van 2020.

Het bureau heeft in interviews van de directeur en medewerkers diverse toelichtingen gegeven, In dit nieuwsbericht geven we met citaten enkele hoofdpunten wat betreft de arbeidsmarkt.

Vergelijking met andere landen

De SCP-auteur maakt een beschrijvend  overzicht van de vier grote Europese landen (Duitsland, Frankijk, Italië en het Verenigd Koninkrijk), ons land, buurland België en Zweden; het laatstgenoemde vanwege zijn eigenzinnige aanpak. Afgezien van Zweden ontlopen de zeven  elkaar niet veel op een ‘strengheidsindex’ van het coronabeleid.

Rapport blz. 48: “Nederland lijkt het al met al in [dit] Europees verband behoorlijk goed te doen op een aantal indicatoren voor de volksgezondheid: er zijn relatief weinig patiënten met corona opgenomen in het ziekenhuis en ook het aantal doden door corona is relatief laag in vergelijking met de andere Europese landen waar we naar hebben gekeken. Wat de economische gevolgen betreft, doet Nederland het goed. In vergelijking met de andere landen zijn de toename van de werkloosheid en de afname van het bruto binnenlands product in het derde kwartaal van 2020 gering.”

Bijlage 2 bevat een overzicht van de coronamaatregelen in zeven Europese landen, op basis van gegevens van de Universiteit van Oxford. Het blijkt dat Nederland in 2020 het minst vaak en het minst intensief het middel “sluiting van bedrijven” heeft ingezet, aldus de illustratie hieronder.

Arbeidsmarkt

Rapport blz. 104 en 105: “De arbeidsmarkt, geholpen door de steunmaatregelen, blijkt redelijk schokbestendig. De verwachte toename van de werkloosheid, armoede en problematische schulden … is daardoor nog beperkt, … Wel verdient de groep kwetsbare mensen die al hard geraakt is de aandacht. Wat betreft de scholingsambities van de overheid is de boodschap minder vrolijk. De ambitie is om de aanpassing van de economie en de arbeidsmarkt te faciliteren door grote groepen mensen waar nodig om en bij te scholen, maar de scholingsdeelname nam in de afgelopen periode niet toe. .. Werknemers met een tijdelijk of flexibel dienstverband hebben [door corona] een relatief grote kans op werkverlies, en zelfstandigen worden getroffen over de hele breedte ..

Een analyse van de invloed van het Nederlandse arbeidsmarktbeleid voert hier te ver, maar inzichten uit binnen- en buitenland wijzen er sterk op dat de kwetsbaarheden die de crisis blootlegt op zijn minst deels ingebakken zitten in het institutionele bestel. Het advies van de Commissie Regulering van Werk – die aanraadde om de interne wendbaarheid te bevorderen, de externe flexibiliteit af te remmen en alle werkenden in staat te stellen zich te ontwikkelen en te (blijven) leren – biedt aanknopingspunten voor het aanpakken van die kwetsbaarheden op de langere termijn.”

Nieuwsbericht 3 maart 2021 van SCP, daarin links naar het complete rapport en de bijlagen