UWV vergelijkt stelsels arbeidsongeschiktheid
‘Hoe doen ze dat in het buitenland?’ Zo’n vraag komt vaak op bij complexe kwesties zonder eenduidige oplossing. De doorgaande discussie over het Nederlandse stelsel van ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid, de beperkte capaciteit voor sociaal-medische beoordelingen, de opvatting van de Algemene Rekenkamer over onhoudbaarheid van de uitvoering, vragen van de Octas – het bracht UWV tot een internationaal vergelijkend onderzoek: “Welke criteria voor arbeidsongeschiktheid worden [elders] gehanteerd en welke stappen worden [daar] tijdens het proces van arbeidsongeschiktheidsclaimbeoordeling genomen door de cliënt en professional?”
Het rapport “Inzicht in arbeidsongeschiktheidsstelsels, een internationale inventarisatie” verscheen 5 oktober. UWV-kennisadviseurs verzamelden informatie over acht landen*. Ze deden deskresearch, en bevroegen schriftelijk en online lokale experts.
Toename druk op stelsels
UWV-bestuurder Johanna Hirscher schrijft in het Voorwoord: “Het nu voorliggende rapport biedt tal van aanknopingspunten. In de onderzochte landen komt naar voren dat ook zij te maken hebben met een hoge en toenemende druk op het stelsel. Een aantal landen is ons voorgegaan met het doorvoeren van hervormingen. Voorbeelden zijn Ierland, waar het fysieke spreekuur is vervangen door een desk assessment; het Verenigd Koninkrijk waar een arbeidsongeschiktheidsbeoordeling ook uitgevoerd kan worden door een medische professional anders dan een arts, zoals een fysiotherapeut; en Denemarken, waar sterk is ingezet op revalidatie en re-integratie.”
Minder sociaal geneeskundige inzet?
Het rapport bevat talloze opties die te benutten zijn in het Nederlandse debat. Hirscher maakt daar een kleine selectie uit. De verleiding is groot dat te zien als opmaat voor te verwachten aanpassingen in ons land. In essentie betekent dat minder inzet van sociaal geneeskundigen. Is zoiets te onderbouwen vanuit het rapport?
Inspiratie en voorzichtige interpretatie
De auteurs van het rapport beklemtonen dat ze inspiratie willen geven. En: “Elk arbeidsongeschiktheidsstelsel heeft aspecten die mogelijk interessant kunnen zijn. Voor de waardering van die aspecten is het goed te realiseren dat deze inventarisatie geen onderzoek is naar de uitvoering in de praktijk. De uitvoeringspraktijk kan in de onderzochte landen dan ook afwijken van hetgeen hier is beschreven. Daarnaast is het goed te realiseren dat we aan de hand van deze inventarisatie ook geen conclusies kunnen trekken over de effectiviteit van de onderzochte stelsels.”
De KoM-nieuwsbrief van maandag 16 oktober zal dieper ingaan op de haken en ogen bij internationale vergelijking.
* Denemarken, Estland, Finland, Ierland, IJsland, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Nederland.