“UWV breekt record na record”. Zo opent dagblad Trouw op 24 november een artikel over de verhoogde instroom van arbeidsongeschikten in de WIA. Commentaren op LinkedIn spreken over het drama van de WIA. Trouw veronderstelt “paniek” bij UWV, omdat het een online dialoog opent over het tekort aan verzekeringsartsen en “hoe het probleem met de WIA op te lossen”.
De feiten
UWV verwacht over geheel 2023 8% meer instroom in de WIA. Haar ‘kennisverslag najaar 2023’ bevat cijfers tot dan, en licht de achtergronden toe. Er zijn ‘structurele’ of misschien beter ‘demografische’ effecten: de werkgelegenheid is groter, met juist ook meer werkende ouderen (ook vanwege de gestegen pensioenleeftijd), deze hebben meer kans op WIA-instroom. Er is met Long Covid een nieuwe ziekte. Voor 2023 in het bijzonder geldt dat in 2021 de werkgelegenheid fors toenam na de coronadip een jaar eerder. De vereenvoudigde beoordeling van 60-plus WIA-aanvragers betekent per saldo ook meer instroom, waardoor het percentage toekenningen op aanvragen toeneemt. Dat alles was voordien al te becijferen; de nu verwachte 8% toename ligt daar zelfs iets onder, zo becijfert UWV.
Minder gegevens over uitzendkrachten
Het UWV kennisverslag heeft deze keer op een onderdeel geen informatie. Per 2023 is een aantal grote uitzendbureaus ERD’er geworden, EigenRisicoDrager voor de Ziektewet. Het is onduidelijk wanneer we het zullen weten, maar het is hoogst interessant te weten of deze verantwoordelijkheid van uitzendbureaus als werkgever effect heeft op het ziekteverzuim van uitzendkrachten.
KoMmentaar: Drama? Record? De toename van 8% hoeft – zeker met deze verklaring – geen drama genoemd te worden. Het kan eerder een drama heten dat, bij het grote personeelstekort, werkgevers en arbosector niet slagen in het binnenboord houden van meer dreigend arbeidsongeschikte werknemers.
Is er een record gebroken? Records meet je af aan goede cijfers. Zo’n 20 jaar geleden werd jaarlijks zo’n 1,5% van de werknemers WAO*-gerechtigd. Vanaf de werking van de Wet Verbetering Poortwachter en twee jaar loondoorbetaling tot de coronajaren ligt die instroom direct rond de 0,5%, een gangbaar Noordwest-Europees getal. Bij het UWV-jaarverslag over 2023 zullen we het actuele getal kennen.
Het UWV-kennisverslag najaar 2023
* Correctie d.d. 6-12-23: eerder schreven we abusievelijk WIA-gerechtigd.